Binlerce yıllık “dövüş sanatı”: Wushu

ANKARA (AA) – FATİH GAZİOĞLU – Çin'in geleneksel sporlarından olan, 4 bin 600 yıllık tarihi geçmişe sahip wushu, "dövüş (wu) sanatı (shu)" anlamına geliyor.

Dünyada kung fu olarak da bilinen wushu, milattan önce 2000'li yıllarda Xia Hanedanlığı tarafından askerlere ülkelerini düşmanlarından koruma amaçlı olarak öğretildi.

Kelime olarak "dövüş sanatı" anlamına gelen wushu, bin 500 yıldır Shaolin Manastırı'nda yapılıyor.

Wushuda saldırı ve savunmanın yanında akrobasi ve baleye benzer koreografik hareketler sergilenmekle birlikte beden ve ruhun uyumu esas.

Wushu sporuyla insan karakterinin geliştirilmesi, öğrenme kabiliyetinin güçlenmesi ve hoşgörülü davranış biçimi hedefleniyor.

– Sağlığa faydaları bilimsel olarak ispatlandı

Wushu antrenmanlarıyla vücudun her bölümü ayrı ayrı çalıştırılmış oluyor.

Bireylerin denge, solunum egzersizleri, esneklik, düşünce, pratik zeka ve meditasyon yönlerini olumlu etkileyen wushunun, insan sağlığına olan faydaları da bilimsel olarak ispatlandı.

– Dövüş bölümü "sanda", forum bölümü "tao"

Wushu, dövüş bölümü "sanda", forum bölümü ise "tao" olarak iki gruba ayrılır.

Tao da kendi içinde geleneksel ve modern şeklinde iki bölüme ayrılıyor.

Modern tao kendi içinde 10 gruba ayrılırken açık el, kısa silah, uzun silah, kılıç, sopa ve mızrak diye ayrıca bölümlere sahip.

Geleneksel tao stilleri ise 8 grup halinde kendi içlerinde 55 bölüme ayrılırken, açık el, kısa silah, uzun silah, oynar silah, ikili kılıç, yumuşak silah, yelpaze gibi formları mevcut.

– "Nan", "shaolin", "wudang" ve "hui" grupları

Wushu, anavatanı Çin'de ise 4 gruba ayrılıyor. Bunlar "nan", "shaolin", "wudang" ve "hui" gruplarıdır.

Nan grubu, Güney Çin'de yapılan kısa stil olarak bilinirken, shaolin ve wudang grubu ise tapınaklarda gerçekleştiriliyor.

Çinli Müslümanların en popüler stili cha quan hui grubu ise mescitlerde yapılmaktadır.

Birçok stile sahip olan hui grubunda en popüler stil "şamil yumruğu" anlamına gelen "cha quan"dır. Şamil yumruğu, Kuzey Çin ekollerinde ana stil olarak bilinir.

– Beş kıtada 120 ülkeden fazla üyesi var

Wushu, ilk kez 1936 Berlin Olimpiyat Oyunları'nda resmi branş olarak yer aldı. Çin'de Mao devriminden sonra yasaklanan wushu, 1955 yılında tekrar Çin devleti tarafından koruma altına alındı.

Uluslararası Wushu Federasyonunun (IWUF) 5 kıtada 120 ülkeden fazla üyesi bulunuyor.

Wushu, 2008 Pekin Olimpiyat Oyunları'nda Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından organizasyonlara dahil edilmiş, yarışması yapılmış ancak resmi branş olarak kabul edilmemişti.

IOC tarafından Çin'in Nankin kentinde düzenlenen 2014 Yaz Gençlik Olimpiyatları programına alınan ancak resmi olarak kabul edilmeyen wushu, 2017 Dünya Üniversite Yaz Oyunları'nda ise resmi branş olarak kabul gördü.

Wushu, bu sene yapılması planlanan ancak IOC tarafından 2026 yılına ertelenmesine karar verilen 2022 Dakar Yaz Gençlik Olimpiyatları'nda ise resmi olarak yer alacak.

– Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu 2006 yılında kuruldu

Çalışmalarına 1992'de başlayan Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonu, 2006'da özerk olarak kuruldu.

Bugün 136 bin kayıtlı sporcusuyla çalışmalarını sürdüren federasyon, Türkiye'nin 81 ilinde faaliyet yürütüyor.

11. Dünya Wushu Şampiyonası ile 6. Geleneksel Dünya Şampiyonası, Türkiye'de yapıldı.

Wushuda Türkiye'ye ilk dünya şampiyonluğunu 2007'de 52 kiloda milli sporcu Hüseyin Dündar kazandırdı. Tao bölümünde ise ilk dünya şampiyonu 2011'de milli sporcu Elif Akyüz oldu.

Türkiye Wushu Kung Fu Federasyonundan edinilen bilgilere göre, 81 ilde kursların açıldığı wushuda sadece başkent Ankara'da 50'ye yakın spor kulübü bulunuyor. Bilgi edinmek ve kurslara kayıt olmak isteyenler, federasyonun www.twf.gov.tr adresinden ayrıntılı bilgi edinebiliyor.

Wushuda şampiyon milli sporcular ve yarıştıkları organizasyonlar ise şöyle:

2007- Büyükler 9. Dünya Wushu Şampiyonası (Çin, Pekin) – Sanda – Hüseyin Dündar

2010 – Gençler Dünya Şampiyonası (Singapur) – Sanda – Mehmet Nadir Ünal

2011 – 11. Dünya Wushu Şampiyonası (Türkiye) – Tao – Elif Akyüz

2012 – 4. Dünya Gençler Wushu Şampiyonası (Çin, Macau) – Tao – Elif Akyüz, Zeynep Makbule Akyüz, Şeyma Urhan, Kübra Açıkgöz

2012 – 5. Geleneksel Dünya Şampiyonası (Çin, Doğu Türkistan) – Tao – Necmettin Erbakan Akyüz

2014 – 6. Geleneksel Dünya Şampiyonası (Antalya, Türkiye) – Tao – Elif Akyüz-Necmettin Erbakan Akyüz-Zeynep Makbule Akyüz – Burak Akkaya

2014 – Türkiye 5. Dünya Gençler Wushu Şampiyonası (Çin, Chizhou) – Tao – Necmettin Erbakan Akyüz – Elif Akyüz

2017 – 7. Geleneksel Dünya Şampiyonası (Çin, Emeishan) – Tao – Elif Akyüz-Necmettin Erbakan Akyüz – Zeynep Makbule Akyüz-Ayşe Sude Akyüz – Mustafa Bedirhan Çapoğlu – Hilal Feyza Çapoğlu

2018 – 7. Gençler Dünya Wushu Şampiyonası (Brezilya) – Sanda – Semih Şah Cindir

2018 – FISU Dünya Üniversite Wushu Şampiyonası (Çin, Macau) – Sanda Büyükler – Yunus Emre Batan

2019 – 8. Geleneksel Dünya Şampiyonası (Çin, Emeishan) – Tao – Elif Akyüz – Necmettin Erbakan Akyüz – Zeynep Makbule Akyüz – Ayşe Sude Akyüz