Filistin, İsrail’in ihlallerine karşı uluslararası yargıda mücadelesini sürdürecek

RAMALLAH (AA) – ENES CANLI – Filistin Adalet Bakanı Muhammed eş-Şelalde, İsrail'in Filistinlilere yönelik ihlallerinin hesabının sorulması için Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ve bölgesel yargı mercilerine başvurularının devam edeceğini söyledi.

Şelalde, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Filistin'in İsrail'in ihlallerine karşı uluslararası alanda verdiği mücadeleyi anlattı.

İsrail'in Filistinlilere yönelik saldırı ve ihlallerine değinen Şelalde, İsrail'den hesap sorulması için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Afrika İnsan Hakları ve ABD mahkemeleri gibi uluslararası ve bölgesel yargı mercilerine başvuracaklarını belirtti.

Filistin'in UCM'ye yaptığı başvuruyu hatırlatan Şelalde, "UCM, Filistin topraklarındaki ihlalleri soruşturmaya yetkisi olduğuna hükmetti ve bir ön soruşturma başlatıldı. UCM, Filistinlilerin tanıklıklarını dinlemeye ve konuyla ilgili araştırma yapmaya başladı. UCM'den acil biçimde cezai soruşturma başlatmasını ve Filistin halkına karşı suç işleyenlerin isim listesini yayınlamasını istiyoruz." dedi.

Şelalde, UCM yetkililerinin Filistin topraklarına girmesinin İsrail tarafından engellediğini aktararak, bu nedenle Filistinli tanıklarla Ürdün'de görüşüldüğünü kaydetti.

Filistin'in İsrail'in hak ihlallerine ilişkin yargı mücadelesinin süreceğinin altını çizen Şelalde, "Filistin, İsrail'in ihlal ve suçlarına karşı hukuki mücadelesini, uluslararası ve bölgesel mahkemelerde, vermeye devam edecek." diye konuştu.

-Uluslararası kurumlara "çifte standart" eleştirisi

Uluslararası kurumların Filistin'e "çifte standart uyguladığını" ifade eden Şelalde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) Ukrayna savaşında yaşananların üzerine gitmek için "hemen harekete geçtiğini ancak Filistin'e karşı kayıtsız kaldığını" söyledi.

Filistin halkının "BMGK ve BM Genel Kurulundan uluslararası gözlemciler değil, koruma talep ettiğini" dile getiren Şelalde, uluslararası toplumdan "İsrail'i uluslararası anlaşmalara uymaya zorlamasını" istedi.

İsrail'in Doğu Kudüs ve Batı Şeria'yı işgal ettiği 1967'den bugüne kadar herhangi bir soruşturma sürecine izin vermediğine işaret eden Filistin Adalet Bakanı, "Eğer UCM, İsrail'i yargılamaya ilişkin adım atmazsa bu mahkemenin meşruiyetini zayıflatır. Bu da bize güçlünün gücünü dayattığı kanun düzeninin, geçerli olduğunu gösterir, bunu reddediyoruz." şeklinde konuştu.

-BMGK'da reform çağrısı

Şelalde, uluslararası topluma "Filistinililere karşı ırkçı ihlallerin durdurulması" için çağrı yaptı.

Başta BMGK olmak üzere uluslararası düzende ABD'nin, İsrail aleyhindeki kararları sürekli veto ederek "uluslararası hukuku zayıflattığını" vurgulayan Şelalde, BMGK'da reform yapılması gerektiğini kaydetti.

Muhammed eş-Şelalde, "Neden Türkiye, Hindistan, Mısır, Brezilya veya diğer ülkeler, BMGK'da daimi üye statüsü elde etmiyor? Eğer uluslararası toplum, ayrım gözetmeden güçlü uluslararası hukuku uygulamak istiyorsa BM'de reform yapılması gerekiyor. Devletlerin uluslararası hukuka uyması sağlanmalı. İsrail'in durumunda olduğu gibi cezasızlık değil, hesap sorulabilirlik hayata geçirilmeli." diye konuştu.

-"BM Genel Kurulu'ndan karar, Filistin lehine olacak"

BM Genel Kurulu Özel Siyasi ve Dekolonizasyon Komitesi, 11 Kasım'da, 1967'deki savaştan bu yana İsrail'in faaliyetleri sonucunda Filistinlilerin kendi kaderini tayin etme hakkının reddedilmesinin yasal sonuçlarına ilişkin Uluslararası Adalet Divanından (ICJ) görüş talep edilen karar tasarısını oylamıştı.

Komitede yapılan oylamada, tasarı 17'ye karşı 98 oyla kabul edilirken 52 ülke çekimser oy kullanmıştı.

Filistinli Bakan Şelalde, alt komitenin ICJ'yi tayin etme kararının BM Genel Kurulu'nda da oylanacağına ve "Filistin lehine bir karar çıkmasına kesin gözüyle baktıklarını" ifade etti.

-UCM henüz cezai soruşturma başlatmadı

Filistin, 31 Aralık 2014'te Roma Anlaşması'nı imzalayarak UCM'ye üyelik için başvuru yapmış ve başvurusu 2015'te kabul edilmişti. Filistin yönetimi, 2018'de İsrail'in "Filistinli tutuklular, işgal altındaki topraklardaki yasa dışı Yahudi Yerleşim yeri inşaatları, İsrail ordusunun 2014'teki abluka altındaki Gazze Şeridi'ne saldırıları ve Mart-Aralık 2018'de Gazze'de gerçekleşen protestolara İsrail ordusunun müdahaleleri" hakkında UCM'ye şikayette bulunmuştu.

UCM Başsavcılığı, Mayıs 2019'da Filistin'in UCM'ye işgal altındaki topraklardaki İsrail'in işlediği "savaş suçlarına" ilişkin başvuru şartlarının karşılandığını açıklamıştı. UCM'ye üye olmayan İsrail, Filistin'in bağımsız egemen bir devlet olmadığı iddiasıyla Roma Anlaşması'na imzasının geçerli olmadığını savunmuştu.

Başvuru koşullarının gerçekleştiği açıklanmasına rağmen UCM Başsavcılığı, henüz İsrail'de savaş suçu işlemiş olabilecek kişilerle ilgili cezai soruşturma başlatmadı.