Futboldaki Eksilerimiz/Artılarımız ve Bilmediklerimiz!..

*Maç anlatırken bağırmayı, Ercan Taner’e keşke söylemeseydim…

(Yazının Hollandacası en altta)
(Nederlandse tekst is onderaan)

İlhan KARAÇAY yazdı:

Geçen ayın 14’ünde başlayan ve içinde bulunduğumuz ayın 14’ünde tamamlanacak olan 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası’nı, merak ve heyecanla izlemekte olan sevgili ve değerli okurlarımı tenzih ederek, birkaç itirazımı ve tavsiyemi arz edeceğim.

Futbol, dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir tutku ve heyecan kaynağıdır. Ancak bu alanda başarılarımızı artırmak ve kalıcı hale getirmek için bazı eksikliklerimizi gidermemiz, güçlü yönlerimizi pekiştirmemiz ve bilmediklerimizi öğrenmemiz gerekmektedir. İşte futboldaki artılarımız, eksilerimiz ve göz ardı ettiğimiz bazı önemli noktalar:

Türkiye, genç ve yetenekli futbolcular yetiştirme konusunda oldukça başarılı bir ülke. Son yıllarda milli takıma katılan genç yetenekler, uluslararası alanda dikkat çekmektedir. Bu yetenekler, potansiyelimizin ne kadar büyük olduğunu göstermektedir.(Az sonra değineceğim)

Sahip olduğumuz yetenekleri doğru şekilde yönlendirememek, futbolumuzun en büyük problemlerinden biridir. Teknik direktör seçimleri, yönetim kademelerinin futbol bilgisi ve vizyon eksiklikleri, bu yeteneklerin gelişimini olumsuz etkiliyor.

Milli duyguların futbolcular üzerinde büyük bir motivasyon kaynağı olduğu su götürmez bir gerçektir. Ancak bu duyguları harekete geçirebilecek, futbolculara milli ruhu aşılayabilecek antrenörlere ihtiyacımız var. Maalesef, bu alanda yeterli başarıyı yakalayamıyoruz.

Şu anda milli takım kadrosuna çağrılan futbolcularımızı tek tek ele aldığımız zaman, her birinin Avrupa’nın ve Türkiye’nin önemli takımlarında yer aldığını görürüz.
İki yıl önceki Dünya Futbol Şampiyonasına, İtalya maçı ile başlamıştık. Maç öncesi kadroya baktığım zaman ‘Bizim takım bu İtalya’yı yener’ demiştim. Ama ne yazık ki bu maçı 3-0 kaybederek tamamlamıştık.
Dün oynadığımız Hollanda maçından önce de ‘Bizim takım bu Hollanda’yı yener’ demiştim. Ama maalesef yine olmadı.

Yenilgimizin birkaç nedeni var. Bu nedenlerden biri de, çok övdğümüz seyircimizin deneyimsizliğidir. Dikkat ettiyseniz, hermillli maç öncesinde, sokaklarda ve tribünlerde muhteşem bir tezahürat etkinliğimiz var. Gol attığımız ve galip durumda olduğumuz hallerde seyircimiz muhteşem. Ama ne var ki, bir gol yediğimiz zaman, galip durumda dahi olsak sesimiz kesiliyor.
Kaldı ki pek çok ülkenin (özellikle Britanya devletleri) seyircileri mağlup durumdayken bile, şarkılar söyleyerek tezahüratlarını sürdürüyorlar.

Futbolcularımızın kalitesinden söz ederken, onların piyasa değerinin de çok yükseklerde olduğunu hatırlatmam lâzım. Göreceksiniz, şampiyona sona erdikten sonra bizim futbolcularımıza klülerden transfer yağmuru yağacak.

Türkiye’de alt yapı çalışmaları, istenilen düzeyde değildir. Genç yeteneklerin doğru şekilde yetiştirilmesi için alt yapı yatırımlarının artırılması ve profesyonel antrenörlerle çalışılması gerekmektedir.

Futbolcuların fiziksel olduğu kadar psikolojik olarak da hazırlanmaları, performanslarını doğrudan etkiler. Psikolojik destek ve motivasyon çalışmaları, maalesef yeterince önemsenmemektedir.

Uzun vadeli ve stratejik planlama, futbolun sürdürülebilir başarısı için kritiktir. Türkiye’de genellikle kısa vadeli başarılara odaklanılmakta ve bu durum, kalıcı başarıyı engellemektedir.

Futbolda başarının anahtarı, eksikliklerimizi tespit edip gidermek, artılarımızı en iyi şekilde kullanmak ve bilmediklerimizi öğrenmekten geçer. Bu yolda atılacak her adım, Türk futbolunun geleceği için büyük bir önem taşımaktadır.

Yorum Yaparken Kaş Göz Kırıyoruz ve Olumsuzluk Yaratıyoruz:

Gazete ve televizyonlardaki futbol yorumculuğunda objektiflik ve yapıcı eleştiriler yerine, subjektif ve çok olumsuz yorumlar yapılıyor. Bu durum, hem futbolcuların motivasyonunu düşürüyor hem de seyircinin futbol anlayışını olumsuz etkiliyor. Bazı yorumcular, özellikle lig maçları sırasında ‘Atın bu adamı takımdan’ diyecek kadar vijdansızlaşıyorlar.

Maç Anlatırken Bağırmayı, Ercan Taner’e Keşke Söylemeseydim:

Maç anlatımında heyecan ve coşku önemlidir ancak bu, her an bağırarak ifade edilmemelidir. Dengeyi bulmak ve doğru zamanda doğru tepkiyi vermek, izleyiciye daha keyifli bir maç sunar. Bir zamanlar bizim maç spikerleri, tıpkı bir Hollandalı spiker gibi maç anlatırlardı.
O zamanlar, latin ülke spikerleri maçları çok heyecan verici bir şekilde ve golleri de abartılı bir şekilde bağırarak anlatırlardı.
Yine o zamanlar, TRT’de spikerlik yapan Ercan Taner kardeşim bir tavsiyede bulunmuştum. ‘Maçları sen de anlatırken latin ülke spikerleri gibi heyecanlı anlatmayı dener misin?’demiştim. İşte o gün bu gün, spikerlerimiz golleri yüksek sesli olarak anlatıyorlar.

Keşke Ercan Taner’e bunları demez olsaydım.
Maç bizi ilgilendiriyorsa, gol olduğu zaman biz de yerimizden fırlayıp ‘Gooooooool’ diye bağırıyoruz. Haliyle, spikerin de bağırması hoşa gidiyor.
Ne var ki, bizim spikerlerimiz, bizimle hiç ilgisi olmayan bir maçı anlatırken de aynı aşırı bağırışı yapıyor. İnsan ister istemez o an, ‘Bu bağırışa ne gerek var’ diye hayıflanıyor.

Maç Anlatan Spikerlerimiz ‘Kritik’ Kelimesini Piç Ediyorlar:

Maç spikerlerinin dil kullanımında yaptıkları hatalar, izleyiciler üzerinde olumsuz bir etki bırakabilir. Özellikle “kritik” kelimesinin yanlış kullanımı, bu anlamda dikkat çeken bir örnektir. “Kritik” kelimesi, genellikle “tehlikeli ve endişe verici” bir durumu ifade eder. Ancak bazı spikerler, bu kelimeyi “önemli” veya “başarılı” anlamında kullanarak hatalı bir dil kullanımı sergilemektedir. Örneğin, “çok başarılı bir kurtarış” demek yerine “çok kritik bir kurtarış” demeleri, kelimenin anlamını saptırmaktadır.

Maç anlatımında kullanılan dilin önemi büyüktür. Spikerlerin yanlış veya aşırı kullanımları, kelimelerin anlamını yitirmesine ve izleyicilerin maç keyfinin azalmasına sebep olabiliyor. “Kritik”kelimesinin her durumda kullanılması, bu anlamda olumsuz bir örnektir.

“Kritik” kelimesi, dilimizde genellikle olumsuz veya tehlikeli bir durumu ifade etmek için kullanılır. Örneğin, “kritik bir an”, “kritik bir hata” veya “kritik bir eşik” gibi ifadeler, durumu tehlikeli veya zorlayıcı olarak tanımlar. Bu bağlamda, “kritik” kelimesi bir kurtarışı veya başarıyı tanımlamak için uygun değildir.

Maç spikerlerinin bu hatalı kullanımı düzeltmeleri, izleyicilerin maçı daha doğru ve net anlamaları açısından önemlidir. Aşağıdaki öneriler, doğru kelime kullanımına yardımcı olabilir:

“Çok başarılı bir kurtarış” ifadesi, kurtarışın ne kadar etkileyici ve önemli olduğunu vurgulamak için daha uygundur.

“Çok önemli bir müdahale” ifadesi, oyuncunun kritik bir anda yaptığı müdahalenin önemini belirtmek için doğru bir kullanımdır.

“Hayati bir kurtarış” ifadesi, kurtarışın takımın durumu açısından ne kadar önemli olduğunu vurgular.

“Mükemmel bir kurtarış” ifadesi, kurtarışın kalitesini ve oyuncunun yeteneğini övmek istediği durumlar için uygundur.

Maç spikerlerinin dil kullanımında daha dikkatli ve bilinçli olmaları, izleyicilere daha doğru ve etkili bir anlatım sunar. Bu bağlamda, dil eğitimi ve doğru kullanım üzerine yapılacak eğitimler, spikerlerin bu tür hataları en aza indirmelerine yardımcı olabilir. Spikerler, kelimelerin doğru anlamlarını ve kullanım yerlerini öğrenerek, izleyicilere daha net ve anlaşılır bir maç anlatımı sunabilirler.

Sonuç olarak, “kritik” kelimesinin yanlış kullanımı, dilimizde sıkça karşılaşılan bir sorundur ve bu hatanın düzeltilmesi, maç anlatımlarının kalitesini artıracaktır. Spikerlerin doğru kelime kullanımı konusunda bilinçli olması, hem futbol kültürümüzün gelişmesine katkı sağlar hem de izleyicilere daha keyifli bir deneyim sunar.
Bu konuda ‘dilbilimcilerimiz ve spor müdürlerimiz gerekli uyarıları yapmalıdırlar’ diye düşünüyorum.

Gelecek olan şampiyonalarda daha başarılı olma dileğimle…

********************

ONZE TEKORTKOMINGEN IN HET VOETBAL + ONZE VOOR- EN NADELEN EN WAT WE NIET WETEN…

*We hebben het beste en meest getalenteerde nationale team ter wereld.

*We kunnen dit team niet managen en we weten niet hoe we het moeten stimuleren.

*We kunnen geen coach vinden die nationale gevoelens bij voetballers opwekt.

*We breken wenkbrauwen en creëren negativiteit terwijl we commentaar geven

*Onze wedstrijdaankondigers verbasteren het woord ‘kritisch’.

*Ik wou dat ik Ercan Taner niet had verteld over schreeuwen tijdens het vertellen van een wedstrijd.

İlhan KARAÇAY schreef:

Met uitzondering van mijn lieve en waardevolle lezers die met nieuwsgierigheid en opwinding kijken naar het Europees Kampioenschap voetbal 2024, dat begon op de 14e van vorige maand en zal worden afgerond op de 14e van de huidige maand, zal ik een paar bezwaren en aanbevelingen presenteren.

Voetbal is een bron van grote passie en opwinding in Turkije, net als in de rest van de wereld. Maar om ons succes op dit gebied te vergroten en blijvend te maken, moeten we enkele van onze tekortkomingen wegwerken, onze sterke punten versterken en leren wat we niet weten. Hier zijn onze voor- en nadelen op voetbalgebied en enkele belangrijke punten die we over het hoofd hebben gezien:

Turkije is een zeer succesvol land in het opleiden van jonge en getalenteerde voetballers. De jonge talenten die de afgelopen jaren in het nationale team zijn gekomen, hebben internationaal de aandacht getrokken. Deze talenten laten zien hoe groot ons potentieel is (ik zal het er zo over hebben).

Een van de grootste problemen van ons voetbal is dat we niet in staat zijn om de talenten die we hebben op de juiste manier te leiden. De keuze van technische directeuren, het gebrek aan voetbalkennis en visie van de managementniveaus hebben een negatieve invloed op de ontwikkeling van deze talenten.

Het is een onbetwistbaar feit dat nationale gevoelens een grote bron van motivatie zijn voor voetballers. We hebben echter coaches nodig die deze gevoelens kunnen mobiliseren en voetballers de nationale geest kunnen bijbrengen. Helaas boeken we op dit gebied onvoldoende succes.

Als we kijken naar de voetballers die één voor één zijn opgenomen in de nationale ploeg, zien we dat ze allemaal lid zijn van belangrijke teams in Europa en Turkije.

Twee jaar geleden begonnen we het wereldkampioenschap voetbal met een wedstrijd tegen Italië. Toen ik voor de wedstrijd naar de selectie keek, zei ik: “Ons team zal Italië verslaan.” Maar helaas verloren we deze wedstrijd met 3-0.

Voor de wedstrijd tegen Nederland die we gisteren speelden, zei ik ook: “Ons team zal Nederland verslaan.” Maar helaas gebeurde dat niet opnieuw.

Er zijn verschillende redenen voor onze nederlaag. Een van deze redenen is de onervarenheid van ons publiek, dat we veel prijzen. Als je hebt opgelet, voor elke nationale wedstrijd is er een geweldige juichactiviteit op straat en op de tribunes. Als we een doelpunt scoren en in een winnende positie staan, is ons publiek geweldig. Maar als we een doelpunt tegen krijgen, zelfs als we aan de winnende hand zijn, zijn we stil.

Bovendien blijven de toeschouwers van veel landen (vooral de Britse) zingen en juichen, zelfs als ze verslagen zijn.

Als ik het heb over de kwaliteit van onze voetballers, moet ik je eraan herinneren dat hun marktwaarde ook erg hoog is. Je zult zien dat onze voetballers na het kampioenschap overspoeld zullen worden met transfers van clubs.

In Turkije is de infrastructuur niet op het gewenste niveau. Om jonge talenten op de juiste manier op te leiden, moet er meer worden geïnvesteerd in infrastructuur en moeten er professionele coaches worden aangesteld.

Zowel de psychologische als fysieke voorbereiding van voetballers heeft een directe invloed op hun prestaties. Helaas wordt er niet genoeg belang gehecht aan psychologische ondersteuning en motiverende activiteiten.

Strategische planning op lange termijn is cruciaal voor het duurzame succes van voetbal. In Turkije ligt de focus meestal op kortetermijnsucces en dat staat duurzaam succes in de weg.

De sleutel tot succes in het voetbal is het identificeren en elimineren van onze tekortkomingen, optimaal gebruik maken van onze voordelen en leren wat we niet weten. Elke stap op deze weg is van groot belang voor de toekomst van het Turkse voetbal.

We fronsen onze wenkbrauwen en creëren negativiteit tijdens het becommentariëren:

In plaats van objectiviteit en opbouwende kritiek wordt er subjectief en zeer negatief commentaar gegeven in voetbalcommentaren in kranten en tv-zenders. Deze situatie vermindert de motivatie van voetballers en heeft een negatieve invloed op het voetbalbegrip van het publiek. Sommige commentatoren, vooral tijdens competitiewedstrijden, worden zo harteloos dat ze zeggen: “Gooi die man uit het team”.

Ik wou dat ik Ercan Taner niet had verteld over schreeuwen tijdens wedstrijdcommentaar:

Opwinding en enthousiasme zijn belangrijk in wedstrijdcommentaar, maar dit moet niet worden uitgedrukt door op elk moment te schreeuwen. De balans vinden en de juiste reactie op het juiste moment geven, zorgt voor een leukere wedstrijd voor het publiek. Er was een tijd dat onze wedstrijdomroepers wedstrijden vertelden zoals een Nederlandse omroeper.

In die tijd vertelden de omroepers uit de Latijnse landen de wedstrijden op een spannende manier, waarbij ze de doelpunten overdreven schreeuwden.

In die tijd deed ik een voorstel aan mijn broer Ercan Taner, die omroeper was bij TRT. Ik zei: “Kun je proberen de wedstrijden net zo spannend te vertellen als de omroepers van de Latijnse landen?” Die dag en tot op de dag van vandaag vertellen onze omroepers de doelpunten luid.

Ik wou dat ik dat niet tegen Ercan Taner had gezegd.

Als we geïnteresseerd zijn in de wedstrijd, springen we uit onze stoel en roepen we ‘Gooooooooool’ als er een doelpunt wordt gescoord. Natuurlijk vinden we het leuk als de omroeper ook schreeuwt.

Onze omroepers doen echter hetzelfde buitensporige geschreeuw als ze een wedstrijd beschrijven die niets met ons te maken heeft. Op dat moment vraag je je af: “Waarom schreeuwen we zo?

Onze wedstrijdverslaggevers verkrachten het woord ‘kritiek’:

Fouten in het taalgebruik van wedstrijdaankondigers kunnen een negatieve invloed hebben op het publiek. Vooral het misbruik van het woord “kritisch” is een treffend voorbeeld in deze zin. Het woord “kritiek” verwijst meestal naar een “gevaarlijke en zorgwekkende” situatie. Sommige omroepers gebruiken dit woord echter in de betekenis van “belangrijk” of “succesvol”, wat een onjuist taalgebruik is. Bijvoorbeeld, in plaats van te zeggen “een zeer succesvolle redding”, zeggen ze “een zeer kritieke redding”, wat de betekenis van het woord verdraait.

Het taalgebruik in het wedstrijdverslag is van groot belang. Verkeerd of overmatig gebruik door de omroepers kan ervoor zorgen dat de woorden hun betekenis verliezen en dat de kijkers minder van de wedstrijd genieten. Het gebruik van het woord “kritiek” in elke situatie is een negatief voorbeeld in deze zin.

Het woord “kritiek” wordt in onze taal vaak gebruikt om een negatieve of gevaarlijke situatie uit te drukken. Zinnen als “een kritiek moment”, “een kritieke fout” of “een kritieke drempel” beschrijven de situatie bijvoorbeeld als gevaarlijk of uitdagend. In deze context is het woord “kritiek” niet geschikt om een redding of prestatie te beschrijven.

Het is belangrijk dat wedstrijdaankondigers dit onjuiste gebruik corrigeren zodat kijkers de wedstrijd nauwkeuriger en duidelijker kunnen begrijpen. De volgende suggesties kunnen helpen bij het juiste woordgebruik:

“Een zeer geslaagde redding” is geschikter om te benadrukken hoe indrukwekkend en belangrijk de redding was.

De uitdrukking “cruciale interventie” is een correct gebruik om het belang van de interventie van de speler op een kritiek moment te benadrukken.

De uitdrukking “een cruciale redding” benadrukt hoe belangrijk de redding was voor de situatie van het team.

De uitdrukking “een uitstekende redding” is geschikt voor situaties waarin de omroeper de kwaliteit van de redding en de vaardigheid van de speler wil prijzen.

Een zorgvuldiger en bewuster taalgebruik door wedstrijdaankondigers zorgt voor een nauwkeuriger en effectiever verhaal voor het publiek. In deze context kunnen taaltrainingen en trainingen in correct taalgebruik omroepers helpen om zulke fouten te minimaliseren. Door de juiste betekenis en het juiste gebruik van woorden te leren, kunnen omroepers het publiek een duidelijker en begrijpelijker wedstrijd vertellen.

Concluderend, het onjuiste gebruik van het woord “kritisch” is een veelvoorkomend probleem in onze taal en het corrigeren van deze fout zal de kwaliteit van het wedstrijdcommentaar verbeteren. Bewustwording van het correcte gebruik van woorden door omroepers draagt bij aan de ontwikkeling van onze voetbalcultuur en zorgt voor een leukere ervaring voor de kijkers.

Ik denk dat “onze taalkundigen en sportmanagers de nodige waarschuwingen” in dit verband moeten maken.

Ik hoop op meer succes in de komende kampioenschappen…